„Dzieło sztuki jako dokument, zabytek, monument, rzecz” to tytuł wykładu inauguracyjnego, który odbył się 29 września 2021 r. w Filii nr 2 i rozpoczął XIII edycję otwartych wykładów z historii sztuki. Prelegentem był prof. Ryszard Kasperowicz naukowo zajmujący się problemami teorii sztuki i estetyki XVIII - XIX w. oraz dziejami metody i metodologii historii sztuki jako dyscypliny humanistycznej. Prowadzący wyjaśnił słuchaczom pojęcia kluczowe dla tej dziedziny nauki, a następnie scharakteryzował wymienione w tytule zagadnienia.
Mówiąc o dziele sztuki jako o dokumencie, zwrócił uwagę na zagadnienie jego historyczności. Monument natomiast należy rozumieć jako coś, co upamiętnia, a pamięć leży u źródeł ludzkiej ekspresji, której symbolem jest przedmiot lub miejsce. Kwestia dzieła jako zabytku wywołała rozmowę o tym, dlaczego ludzie chronią zabytki i od jak dawna prowadzą taką działalność. Ostatnim omówionym aspektem dzieła sztuki była jego przedmiotowość, materialność, substancjalność.
Profesor Kasperowicz zakończył wykład, przywołując myśl Goethego i zarazem zostawiając uczestników z pytaniem, czy duch dziejów nie jest może naszym własnym duchem, którego odbicie widzimy w przedmiotach.
Wykład można obejrzeć na YouTube