12 marca w Filii nr 2 odbył się kolejny wykład w ramach XVI edycji otwartych wykładów z historii sztuki 2024/2025. Wygłosiła go Marta Ryczkowska – dr historii sztuki, krytyczka, kuratorka, koordynatorka wydarzeń artystycznych oraz wykładowczyni akademicka na UMCS.
Wykład pt. „Przyszłość jako rozszerzone teraz. O współistnieniu i mrocznej ekologii” wprowadził słuchaczy w zagadnienia poruszane przez Timothy'ego Mortona w jego książce "Mroczna ekologia".
Prelegentka zaprezentowała kluczowe elementy narracji o mrocznej ekologii, zaczynając od pojęcia pętli, które nawiązuje do figury uroborosa – węża zjadającego własny ogon. Koncepcja ta zmienia linearne postrzeganie czasu w zapętlenie. Kolejnym zagadnieniem był roślinny opór – ciąg biologiczny, symbolizujący odradzanie się natury oraz dynamiczne istnienie w świecie. Szczególne zainteresowanie słuchaczy wzbudziły tematy związane z nomadyzmem – brakiem przywiązania do konkretnego miejsca z powodów wojennych, klimatycznych czy ekonomicznych – oraz z nokturyzmem, czyli nocną turystyką, która rozwinęła się szczególnie na Północy oraz w obszarach podbiegunowych, często w związku z występowaniem zorzy polarnej. W wykładzie pojawiło się również odniesienie do Pawła Korbusa, artysty realizującego w naszym mieście nowatorski projekt „Miejsca – nie miejsca”. Według badaczy z kręgu mrocznej ekologii, niemiejsca to przestrzenie trudne do zdefiniowania, które mijamy na co dzień, ale nie poświęcamy im uwagi, takie jak skrzyżowania czy lotniska.
Na zakończenie Pani Doktor poruszyła temat Nowego Ciemnego Wieku, który w kontekście nauki oznacza pesymistyczne spojrzenie na nowoczesne technologie. Badacze uważają, że zamiast ułatwiać życie, nowoczesne technologie często wprowadzają chaos, pogłębiają zagubienie ludzi w morzu danych i informacji, co prowadzi do tworzenia teorii spiskowych przez tych, którzy nie mogą odkryć prawdy.
Zdjęcia: Beata Wijatkowska
Tekst: Katarzyna Łapacz
