8 listopada w ramach XV edycji otwartych wykładów z historii sztuki 2023/2024 w Filii nr 2 odbyło się spotkanie z prof. Sławomirem Marcem. Retorycznym pytaniem tytułu wykładu: „Czy artyści będą jeszcze... potrzebni?” prelegent wprowadził nas retrospektywnie w zagadnienia związane z rolą artysty, odbiorem dzieła i procesem autonomii środków wyrazu w sztuce.
Do XVI wieku artyści byli rzemieślnikami pracującymi na zlecenie władców, możnych protektorów, fundatorów kościelnych. Starali się ściśle wykonywać dzieła swoich zleceniodawców. Zręby nowoczesności pojawiły się w manieryzmie w formie nowej inscenizacji i reżyserii spojrzenia. Proces autonomii artysty i dzieła sztuki odbiły się echem w całym XIX wieku i dopiero w XX wieku awangarda radykalnie zerwała z całą wcześniejszą tradycją sztuki.
Autor wykładu, Pan profesor Sławomir Marzec, jest absolwentem ASP w Warszawie i Kunstakademie w Düsseldorfie. Obecnie prowadzi Pracownię Malarstwa na Wydziale Grafiki ASP w Warszawie. Praktykuje malarstwo, rysunek, instalację, fotografię przetworzoną, performance i film. Napisał blisko 300 polemik i publikacji z pogranicza teorii i krytyki sztuki w czołowych polskich i zagranicznych magazynach sztuki. Jest również inicjatorem powołania Forum Nowych Autonomii Sztuk działającego w latach 2014-2018, a także autorem licznych polemik walczących o nie/możliwą autonomię sztuki.
W czasie wykładu z historii sztuki poruszył problem wagi tożsamości artysty i wyraził swoją postawę, która stoi w opozycji do przesadnej politycznej poprawności dzieła w kontekście współczesnych przemian kulturowych. Jego zdaniem należy bronić pluralizmu w sztuce, niekomercyjnego podejścia i metanarracji. Profesor Marzec analizuje narrację mediów mainstreamowych, w których nie mówi się już o konkretnym dziele, a o autorze i wystawie. Istotną kwestią jest również zagrożenie, jakie może stanowić sztuczna inteligencja – co prowadzi nas do kulminacyjnego pytania: „Czy artyści będą jeszcze potrzebni?”
Wyjątkowym punktem spotkania było przybliżenie słuchaczom wystawy „Pro morte – od Apokalipsy do Genesis” będącej efektem własnych doświadczeń Prelegenta.