9 marca 2022 r. w Filii nr 2 MBP w Lublinie odbył się wykład dr Marty Ryczkowskiej pt. „Strategie ucieczki. Sztuka performatywna przełomu lat 60. i 70. na tle epoki.”
Sztuka preformatywna - nowe strategie w sztuce współczesnej mające na celu wyjście z galerii znajdującej się w budynku na łono natury. Wejście w dialog z naturą poprzez eksperymenty miało przyczynić się do symbolicznego zerwania ze sztuką postrzeganą jako obraz.
„Panoramiczny happening morki 1968” Tadeusza Kantora jest doskonałym przykładem budowania relacji z natrą. Happening przedstawia dyrygenta stojącego na podium wśród wód docierających na bałtycką plażę. Natomiast słuchaczami orkiestry złożonej z morskich fal stają się ludzie ulokowani na plażowych leżakach. To jedno z wielu dzieł tego fascynującego trendu w sztuce.
Lata 60. i 70. XX wieku cechują się wszechstronnymi próbami przewartościowania systemów ustrojowych na całym świecie. To drugi kontekst i wymowa tego stylu. Poczucie ucisku, segregacji nie tylko na tle rasowym, narodowościowym ale także klasowym. Przeciwstawianie się kojarzone jest mocno z buntem, rewoltą... sztuka jest tą dziedziną życia, która daje szerokie spektrum możliwości ograniczonej chyba tylko wyobraźnią.
Sztuka performatywna jest sposobem wyjścia do człowieka jako jednostki, do całych struktur społeczno-politycznych poprzez bliski kontakt i dialog z naturą. Podczas wykładu mocno wybrzmiała praca z 2011 roku „Swobodny przepływ” autorstwa Jarosława Koziary, która obrazuje obecną sytuację na granicy polsko-ukraińskiej.
Prelegentka wprowadziła słuchaczy w zarys historyczny, zaprezentowała przykłady Artystów z wielu miejsc świata. Zwłaszcza japońskie projekty Grupy GUN i THE PLAY zachęcają do szerszych poszukiwań i zgłębiania tajników tematu.
Gabriela Majewska
