Wykład inauguracyjny XVII edycji otwartych wykładów z historii sztuki wygłosił prof. Ryszard Kasperowicz. Spotkanie poświęcono problematyce sztuki mimetycznej w filozofii Platona.
Myśl Platona ma charakter rewolucyjny, ponieważ kwestionuje zarówno wartość poznawczą sztuki, jak i sposób postrzegania rzeczywistości. Obraz musi wprowadzać złudzenie – „musi nas oszukiwać, bo inaczej będzie nieudany”.
Platon zauważa, że obrazy i poezja działają na emocje, przemawiają do części duszy podporządkowanej namiętnościom, a nie rozumowi.
Ważną częścią wykładu była ontologia obrazu – czym jest jako byt i jakie warunki musi spełniać rzecz, by mogła zostać uznana za obraz. Obrazy przedstawiono jako fantazmaty, istniejące jedynie jako cienie rzeczy. Zwrócono również uwagę na paradoks – choć Platon krytykuje mimetyzm, sam posługuje się mitami i metaforami, czyli narzędziami sztuki.
Omówiony został także dialog „Państwo”, gdzie porządek duszy zostaje zestawiony z porządkiem państwa – oba powinny opierać się na rozumie. W tym kontekście krytyka obrazu zyskuje wymiar polityczny. Pojawiły się również nawiązania do utworu „Uczta”, w którym piękno ukazane jest jako siła zdolna poruszyć duszę i skierować ją ku poznaniu wyższych, idealnych wartości.
Na kolejne spotkanie z cyklu zapraszamy już 15 października. Wykład “OBRAZ – zagadka umysłowa” wygłosi prof. Dobrosław Bagiński.
tekst: Katarzyna Łapacz
zdjęcia: Beata Wijatkowska