10 stycznia w Filiinr 2 MBP odbyło się kolejne spotkanie w ramach XV edycji otwartych wykładów z historii sztuki: „Artysta jako... geniusz, wynalazca, pedagog, wizjoner”. Prof. Piotr Majewski – wykładowca w Katedrze Kultury Audiowizualnej i Nauk o Sztuce UMCS, wiceprezes Lubelskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, kurator licznych wystaw i autor monografii – wygłosił wykład o tytule „Walter Gropius – wizjoner designu i twórca nowoczesnego modelu kształcenia”.
Walter Gropius był artystą, projektantem, architektem modernistycznym, pedagogiem i założycielem Bauhausu: uczelni artystycznej powstałej w Weimarze w 1919 roku. Bauhaus był w historii szkolnictwa artystycznego przykładem przełamania dotychczasowych konwencji akademickiego kształcenia artystycznego. Początkowo działający lokalnie, Bauhaus był nie tylko szkołą, ale również wyjątkową wspólnotą młodych ludzi i profesorów nazywanych „mistrzami”.
Ponadczasowa estetyka Bauhausu wyrastała ze źródeł awangardowych; charakteryzowała się abstrakcją geometryczną, minimalizmem, odrzuceniem dekoracyjności, prostotą form, podstawową kolorystyką oraz funkcjonalnością. Natomiast Bauhaus jako uczelnia – za ideami Gropiusa – stawiał nacisk na rolę artysty w społeczeństwie nie tylko jako twórcy, ale i pedagoga. Kształcenie to miało również na celu zniesienie podziału pomiędzy artystą, architektem, rzemieślnikiem i przemysłowcem. Podkreślano także potrzebę pracy zespołowej (teamwerk) przy pracy projektowej oraz ideę uczenia się poprzez praktykę i doświadczenie.
Sam Walter Gropius urodził się w Berlinie w 1883 roku. Pochodził z rodziny mieszczańskiej, jego ojciec i wuj byli architektami. Gropius nie ukończył co prawda studiów, ale należał do najbardziej cenionej wówczas firmy architektonicznej, na której czele stał Peter Behrens – jeden z pierwszych projektantów przemysłowych i twórca wzornictwa korporacyjnego. W 1910 Gropius otworzył własne biuro projektowe. Po I wojnie światowej rola architektów wzrosła – mieli oni bowiem odbudować powojenne zniszczenia – stąd też narodził się u Gropiusa pomysł na szkołę Bauhaus.
Bauhaus miał na przestrzeni lat trzy siedziby: w Weimarze (1919-1925), następnie w Dessau (1925-1932), ostatecznie w Berlinie (1932-1933). Po dojściu do władzy partii nazistowskiej szkoła została zamknięta z powodów politycznych. Około 1,5 tysiąca absolwentów emigrowało z Niemiec i na emigracji nadal działało w duchu swojego wykształcenia – w ten sposób Bauhaus zuniwersalizował się i rozprzestrzenił po świecie. Najbardziej znanymi dziś absolwentami Bauhausu są Marcel Breuer (architekt, wynalazca mebli z rur stalowych), Herbert Bayer (typograf i twórca czcionek) czy László Moholy-Nagy (malarz, fotograf i projektant). Sam Gropius opuścił Niemcy w 1934 roku, a w roku 1937 objął stanowisko profesora na wydziale architektury Uniwersytetu Harvarda.
Wykład był wzbogacony pokazem zdjęć dokumentalnych z działalności Bauhausu, grafik oraz fotografii projektów artystycznych i architektonicznych. Serdecznie dziękujemy Panu prof. Piotrowi Majewskiemu za fascynującą opowieść!
