|
Miasto na Ukrainie położone nad rzeką Ajdar w obwodzie ługańskim. Ludność Starobielska to obecnie około 22 tysięcy mieszkańców. O początkach tego miasta w interesujący sposób pisze Zdzisław Nowicki: „Ajdar wpada do Siewierskiego Dońca — ich wysokie brzegi przez wieki stanowiły naturalną obronę Europy przed tatarskimi zagonami i turecką nawałą. Kraj był wyludniony.
Około 1600 roku wojewoda Bohdan Bielski z własnych środków, dwie wiorsty od miejsca, gdzie rzeka Biała wpada do Ajdaru, polecił wybudować gród obronny — stanicę, którą nazwał Bielskij. W nim też zamieszkał i czynił wszystko, by zasiedlić okoliczne ziemie. Historia uczy, że tyranom łatwiej przychodzi burzyć niż budować. Nie spodobało się dzieło wojewody carowi Borysowi Godunowowi. Wezwał go do Moskwy, zarzucił mu polonizację istinno russkich ziemiel, poddał torturom — brodę wyrywano Bielskimu włos po włosku — i zesłał na północ.
Miasteczko opustoszało na długie lata. Pod koniec siedemnastego wieku zasiedlili je wychodźcy z Ziemi Połtawskiej i Czernichowskiej. Dużo jednak wody miało w Ajdarze upłynąć, zanim stanica Bielskij, a potem słoboda Starobielskij, zamieniły się w powiatowe miasto Starobielsk. Prawa miejskie ujezdnyj gorod Starobielsk otrzymał w 1797 roku, dwa lata po trzecim rozbiorze Polski. Od tej pory rozwijał się jako regionalne centrum zbożowe — wszak Ukraina przez wiele lat, aż do przyjścia bolszewików, była prawdziwym spichlerzem Europy, a ziemie nad Ajdarem, żyjąc ze zboża, przyciągały kupców i rzemieślników z różnych stron Imperium”. ( Z. Nowicki, Monastyr Nadziei, „W drodze” 1990, nr 9)
Starobielsk w sposób szczególny związany jest z Polską, bowiem od listopada 1939 roku do maja 1940 mieścił się tu w budynkach poklasztornych obóz oficerów polskich wziętych do niewoli we wrześniu 1939. Spośród około 4,5 tys. żołnierzy połowę stanowili obrońcy Lwowa. W kwietniu i maju 1940 obóz zlikwidowano, a NKWD wymordowało w Charkowie wszystkich jeńców. Czterdziestu ośmiu Polaków zmarło w obozie i zostało pochowanych na starym cmentarzu miejskim, w 1995 przeniesiono ich ciała na Cmentarz Czmirowski. Przeżyło około dziewięćdziesięciu oficerów wywiezionych do obozu Pawliszczew Bor, bądź na indywidualne śledztwa do więzień w Moskwie i Kijowie.
Polonia starobielska jest bardzo aktywna w podejmowaniu działań mających na celu utrzymywanie ścisłych związków z ojczyzną. Umowa partnerska podpisana 14 marca 1996 roku pomiędzy Starobielskiem i Lublinem, oprócz wielu zagadnień dotyczących współpracy, zawiera deklarację o wzajemnym poparciu w dążeniach do ochrony zabytków historycznych i miejsc pamięci.
|
Wiadomości RSS
